คุณแม่ทุกคนทราบดีถึงคุณประโยชน์อันมหาศาลของนมแม่ เช่น สะอาดสะดวกประหยัดทั้งเวลาและค่าใช้จ่าย มีสารอาหารครบถ้วนที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของลูกน้อยอย่างที่ไม่มีนมผสมชนิดใดทำได้ ย่อยง่าย ช่วยสร้างเสริมภูมิคุ้มกันให้แก่ลูก จากการที่มีโคลอสตรุ้ม ซึ่งเป็นน้ำนมพิเศษที่ธรรมชาติให้มาในช่วง 1- 2 สัปดาห์แรกหลังคลอด และยังช่วยป้องกันลูกจากปัญหาการแพ้นมวัว ถึงแม้ว่าคุณแม่จะทราบดีถึงประโยชน์ที่ได้จากนมแม่ และต่างก็ได้พยายามอย่างเต็มที่ในการเลี้ยงนมแม่ก็ตาม แต่คุณแม่บางคนก็อาจจะพบว่าตนเองไม่สามารถเลี้ยงนมแม่ได้ตลอดเวลาอย่างที่อยากจะทำ จะด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม ทำให้จำเป็นต้องหานมผสมมาใช้ป้อนแก่ลูก คุณแม่กลุ่มนมผงมักจะไม่มั่นใจและลังเลอยู่เสมอเกี่ยวกับคุณภาพของนมเด็ก

ถ้าลูกไม่ได้กินนมแม่ ควรเลือกนมเด็กยี่ห้อไหนดี

ในการคำนึงถึงประโยชน์ทางด้านสารอาหารต่างๆแล้ว พอจะตอบได้ว่านมเด็กสำหรับทารกทุกยี่ห้อที่มีวางจำหน่ายในท้องตลาด จะมีมาตรฐานที่ดีมาก และต้องผ่านการอนุมัติจากหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรงทางด้านนี้ เช่น องค์การอาหารและยา (FDA) ของแต่ละประเทศ รวมทั้งขององค์การอนามัยโลก (WHO) ที่วางกฏเกณฑ์ไว้อย่างเข้มงวดและสอดคล้องกับข้อมูลทางด้านโภชนาการของทารกในแต่ละวัย จึงอยากให้คุณพ่อคุณแม่สบายใจได้ว่าจะใช้ยี่ห้อไหน ก็จะได้นมที่มีคุณค่าทางอาหารครบถ้วนเหมาะแก่การเจริญเติบโตของลูกอย่างแน่นอน การเลือกยี่ห้อนมเด็ก ควรพิจารณาจากสภาพของลูกเป็นหลัก เช่น

1. ลูกแพ้นมวัว ในกรณีที่แพ้นมวัว ซึ่งเป็นการแพ้โปรตีนของนมวัว ทำให้เกิดผื่นขึ้นตามหน้าและลำตัว รวมถึงปัญหาท้องอืด ร้องกวนมาก ซึ่งส่วนใหญ่ทางผู้ผลิตได้ทำขั้นตอนบางอย่างที่ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงคุณลักษณะของโปรตีนในนมวัว เช่นการผ่านขั้นตอน Hydrolysate เพื่อลดปัญหาการย่อยยากและการแพ้โปรตีนในนมวัวอยู่แล้ว ในบางยี่ห้อได้เน้นที่ประเด็นการแพ้นมวัวนี้ จึงใช้ชื่อที่จะสื่อบอกว่าได้ทำขั้นตอนต่างๆเช่น Hydrolysate โปรตีนของนมวัวนี้เป็นพิเศษ เพื่อให้เกิดการแพ้นมวัวน้อยลงกว่านมที่มีใช้กันทั่วไป จึงเรียกเป็น นมที่ทำให้แพ้น้อย สังเกตนมชนิดนี้จะลงท้ายด้วยคำว่า HA
2. กรณีที่ลูกมีปัญหาท้องอืด ร้องกวนบ่อยๆ มีแก๊สในท้องเยอะ อึดอัดแน่นท้อง ที่เรียกว่าเป็น ปัญหาจากการย่อยนมที่มีแลคโตสไม่ได้ ซึ่ง แลคโตสคือสารคาร์โบฮัยเดรต หรือเรียกง่ายๆว่าคือน้ำตาลประเภทหนึ่งที่มีเฉพาะในนมแม่และนมวัวและนมจากสัตว์อื่น เช่น นมแพะ ก็ควรพิจารณาใช้นมที่ไม่มีแลคโตส หรือที่เรียกว่า Lactose-free formula ให้แก่ลูก (โดยทางผู้ผลิตจะใช้น้ำตาลชนิดอื่นมาใส่แทนนาตาลแลคโตส ซึ่ง เมื่อผ่านการย่อย ก็จะได้รับสารอาหารต่างๆครบถ้วนเช่นกัน) ซึ่งทั้งปัญหาการแพ้นมวัว และปัญหาการย่อยนมที่มีแลคโตสไม่ได้นั้น อาจจะมีอาการคล้ายคลึงกัน คุณพ่อคุณแม่จึงควรปรึกษากุมารแพทย์เมื่อพบว่าลูกมีปัญหาดังกล่าว เพราะยังมีทางเลือกอื่นๆอีก
3. การใช้นมถั่วเหลือง (Soy formula) ซึ่งจะไม่มีโปรตีนจากนมวัว ทำให้เลี่ยงปัญหาการแพ้นมวัว และไม่มีแลคโตส ทำให้ไม่มีปัญหาการย่อยนมที่มีแลคโตสไม่ได้ แต่ในทารกบางรายที่มีปัญหาการแพ้นมวัวค่อนข้างมากพบว่าจะมีประมาณ 30 % ที่จะมีโอกาสแพ้นมถั่วเหลืองได้ด้วย
4. แพ้นมวัวและ แพ้นมถั่วเหลือง กุมารแพทย์แนะนำให้ใช้นมสูตรพิเศษ (Special formula) อื่นๆที่เหมาะสมกับสภาวะของทารกรายนั้นๆต่อไป